بیان مسأله: پروتزهای متحرک از جمله درمانهایی است که در مراحل معاینه، تشخیص و طرح درمان آن نیاز به انجام رادیوگرافی کاملاً محسوس می‌باشد؛ چرا که برخی از بیماران که متقاضی دریافت درمانهای پروتزهای متحرک می‌باشند، دارای ریشه‌های باقیمانده، دندانهای نهفته، کیست و یا تومور هستند که گاهی فقط در رادیوگرافی مشخص می‌شوند.
هدف: مطالعه حاضر با هدف بررسی میزان و درصد ریشه‌های باقیمانده، دندانهای نهفته و موارد مشکوک به پاتولوژی، در رادیوگرافی‌های پانورامیک بیماران مراجعه‌کننده به بخش پروتزهای متحرک چهار مرکز دانشگاهی و پنج مرکز درمانی عمومی انجام شد.
روش بررسی: با استفاده از روش بررسی بیماران Case Series پرونده مراجعه‌کنندگان به چهار دانشکده دندانپزشکی و پنج مرکز درمانی عمومی بررسی شدند و در این میان ۱۲۳۲ رادیوگرافی پانورامیک از نظر وجود ریشه‌های باقیمانده, دندانهای نهفته و حالات پاتولوژیک مورد بررسی قرار گرفتند.
یافته‌ها: از ۸۵۰ رادیوگرافی پانورامیک مربوط به بیماران متقاضی دریافت درمان پروتز کامل ۳/۱% دارای دندانهای نهفته، ۵/۹% دارای ریشه‌های باقیمانده و ۴/۰% دارای ضایعات پاتولوژیک بودند. از ۳۸۲ رادیوگرافی پانورامیک بیماران متقاضی درمان پروتز پارسیل متحرک، ۹/۲% دندان نهفته، ۱۱% ریشه باقیمانده و ۱/۰% ضایعات پاتولوژیک داشتند.
نتیجه‌گیری: پس با توجه به معنی‌دار و محسوس بودن درصد مشکلات در ریج‌های باقیمانده که به این موارد باید وضعیتهای پاتولوژیک مربوط به ساختمانهای دندانهای باقیمانده و انساج نگهدارنده آنها که باید پایه پروتز پارسیل قرار گیرند را نیز افزود. مجدداً بر ضرورت تجویز رادیوگرافی پانورامیک در بیماران بی‌دندان و نیمه‌بی‌دندان تأکید می‌گردد.
